Het lijkt inmiddels een eeuwigheid geleden, maar het is pas vorig jaar december dat het complete Star Wars-universum op zijn kop werd gezet. Als afsluiter van de langlopende filmsaga moest Rise of the Skywalker de climax worden van een avontuur dat begon in 1977. Op hetzelfde moment lanceerde Disney een eigen streamingdienst met een curieus model. Waar concurrenten als Netflix kijkers proberen te smoren in zoveel mogelijk nieuwe series, teert Disney+ vooral op klassiekers. De enige nieuwe titel was The Mandalorian, een ruimtewestern met Pedro Pascal (Game of Thrones, Narcos) als de gemaskerde premiejager Din Djarin die nooit zijn helm afzet. De bijrollen voor de excentrieke filmmaker Werner Herzog en actieheld-op-leeftijd Carl Weathers maakten meteen duidelijk dat deze serie van de gebaande paden zou wijken.
Rise of the Skywalker leverde 1 miljard dollar op maar markeerde wel een creatief faillissement. Bedwelmd door nostalgie maakte regisseur J.J. Abrams een ongeïnspireerd broddelwerk dat nog het meeste leek op een 2,5 uur durende trailer voor een film die we nooit te zien kregen. Was hij verkrampt door de kritiek op voorganger Rian Johnson, die met wisselend succes in The Last Jedi tenminste wél iets nieuws probeerde? Of verblindt Abrams’ bombastische stijl hem voor het inzicht dat de ziel van Star Wars niet huist in epische ruimteslagen en lichtzwaardduels? Want hoe spectaculair het avontuur ook wordt, het is in louche cafetaria te midden van maffe aliens dat de helden hun eerste stap zetten. The Mandalorian snapt dit wel en houdt het dicht bij de borst terwijl het kijkers stort in het meest enerverende avontuur sinds de oorspronkelijke trilogie.
Uitdijend universum
In seizoen 2 heeft premiejager Din Djarin nog steeds de groene alien (‘Baby Yoda’) onder zijn hoede. Hij kreeg van zijn gilde de opdracht het kind te herenigen met zijn eigen volk, de zo goed als uitgestorven Jedi. Ze worden op de hielen gezeten door Moff Gideon (Giancarlo Esposito), een officier van het uiteengevallen Keizerrijk dat dus nog niet helemaal verslagen is. Gideon wil het kind gebruiken voor een duister project waar we maar langzaam meer over te weten komen.
De serie heeft een simpele formule: Djarin krijgt de tip om iemand te zoeken, moet diegene helpen en wordt daarna doorgestuurd naar de volgende planeet. Dankzij een vers palet van prachtige locaties en coole personages gaat dit echter nooit vervelen. De makers kennen het universum namelijk tot in de haarvaten en elke scène ademt Star Wars, zonder te bezwijken onder de absurd gedetailleerde mythologie. In The Mandalorian zitten genoeg obscure verwijzingen om diehard fans bij de les te houden, maar de serie is tegelijkertijd vriendelijk voor kijkers die net aanhaken.
Elke aflevering staat solide op zichzelf maar ontvouwt ook altijd weer een deel van het grotere verhaal. Er is een fijne afwisseling in stijl en toon, de verschillende regisseurs (waaronder Robert Rodriguez) krijgen alle ruimte om hun eigen signatuur te behouden. De serie heeft duidelijk zijn eigen smoel maar meerdere gezichten, waardoor alle kijkers op hun beurt bediend worden. Misschien verklaart dat ook een deel van het succes: de films kunnen met hun beperkte looptijd onmogelijk elke categorie van de notoir veeleisende Star Wars-fans bedienen. Een serie is hier veel flexibeler in.
Star Wars-bedenker George Lucas moet zich dit ook gerealiseerd hebben, helemaal na de matig ontvangen prequel-trilogie. Hij sleutelde jarenlang aan Star Wars: Underworld, een serie over de onderwereld van de Coruscant, de planeetbedekkende hoofdstad van het universum. Underworld moest een grootse serie worden die zich qua schaal kon meten met de films. Helaas liep de serie stuk op zijn eigen ambities want zelfs met de diepe zakken van Lucas was het financieel niet haalbaar. Zowel de tv-wereld als de techniek waren er nog niet klaar voor, dit was nog voor de opkomst van streaminggiganten en monsterhits als Game of Thrones.
In 2012 verkocht Lucas voor 4 miljard dollar Star Wars aan Disney. Underworld werd begraven maar veel ideeën zitten nu in het dna van The Mandalorian. Door deze vertraging kreeg een nieuwe generatie makers de kans om op hun eigen manier de droom van Lucas te verwezenlijken. De magie is terug en The Mandalorian laat je Star Wars beleven alsof je het voor het eerst ziet.
Lees dit stuk op NRC